Kolesterol Nedir? Kolesterol Seviyesini Düşürmenin Doğal Yolları Kolesterol insan vücudunda oluşan birçok hücre ve hücre içi yapıtaşının birleşiminde etkin rol alan. Hormonlarda ve vücut fonksiyonlarında önemi oldukça büyük olan bir yapı taşıdır.
Kolesterol Nedir? Kolesterol Seviyesini Düşürmenin Doğal Yolları
Kolesterolün vücuttaki görevlerini sayacak olursak sırasıyla vücudu derinin altındaki mikroplara karşı korumak, alyuvarları ve sinir dokularını güçlü tutmak ve vücudun su dengesini ayarlamak vardır. Sağlıklı ve sorunsuz bir yaşam sürdürebilmek için kolesterol düzeyinin olması gereken seviyede tutulması oldukça önemlidir.
Kolesterol insan vücudundaki bütün hücrelerde bulunur. Muma ve yağa benzeyen bir maddedir. Sağlıklı bir insan vücudu günlük yaklaşık 1 gram olan kolesterol ihtiyacının hemen hemen %75’ini kendisi üretir. İnsan vücudunda kolesterol üretiminin yapıldığı organ karaciğerdir.
Bu yüzden günlük kolesterol üretiminin yaklaşık olarak %70’ini karaciğer karşılar. Vücutta üretilen kolesterolün kalan %5’lik kısmını da böbrek üstü bezleri, ince bağırsak ve üreme organları tarafından karşılanır. Kolesterolün %25’lik kısmı ise yumurta sarısı, peynir ve et gibi hayvansal gıdalardan karşılanır.
Hücrenin dayanıklı olmasında görevli olan kolesterol sadece sağlık için değil, hayat için gerekli olan bir maddedir. İnsanların üreyip çoğalması dahi kolesterol sayesinde gerçekleşir. Cinsel hormonlar olan testosteron ve östrojen kolesterol olmadan üretilemez.
LDL Neden Kötü Huylu Kolesteroldür?
LDL Neden Kötü Huylu Kolesterol İki gruba ayrılan kolesterol çeşitlerinden LDL kötü huylu kolesterol olarak bilinir. Çünkü LDL değerlerinin artması atardamarların sertleşmesine sebebiyet gösterir. Öncelikli olarak vücuttaki oksijen açısından zengin kan akışını zorlayarak kan damarlarını daraltabilir ve tıkayabilir. Diğer olumsuz etkeni ise kan pıhtılarına yol açabilir ve kan akışının önüne geçerek kalp krizine veya felç geçirmeye neden olabilir.
HDL Neden İyi Huylu Kolesteroldür?
HDL Neden İyi Huylu Kolesterol İki gruba ayrılan kolesterol çeşitlerinden iyi huylu kolesterol olan HDL kardiyovasküler sistemimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Doğruyu söylemek gerekirse LDL’nin arterlerden çıkarılmasına yardımcı olur.
HDL kötü kolesterolü karaciğere geri taşıyarak parçalara ayrılmasına sebep olur. Yüksek HDL kolesterolü seviyeleri ani bir kalp krizine ve inmeye karşı koruyucudur. Vücuttaki HDL değerinin düşük miktarda olması durumu ise bu oluşan olumsuz durumların riskini artırmaktadır.
Kolesterol Ne İşe Yarar ve Vücuttaki Görevleri Nelerdir?
Kolesterolün insan vücudundaki görevleri sırasıyla şu şekildedir; Hücre duvarlarının oluşumuna katkı sağlar, bağırsakta safra sindirim asitlerinin oluşmasını sağlar, vücudun D vitamini üretmesine izin verir ve vücutta üreme, kortizon gibi belirli hormonların üretilmesini sağlar.
Kolesterol Değerleri Neden Yükselir?
Kolesterol Değerleri Neden Yükselir Karaciğer organı kolesterol üretir. Bu üretimle beraber tükettiğimiz besinlerden kolesterol alınır. Yağ oranı yüksek olan besinlerden aşırı derecede fazla tüketmek kolesterol seviyesinin artmasına neden olabilir. Aşırı kilolu (obez) ve hareketsiz yaşam biçimi de kolesterolün artmasına neden olan etkenlerdir.
Aşırı kilolu kişiler genellikle yüksek miktarda trigliserit seviyesine sahiptir. Koşu veya yürüyüş gibi egzersizler yapmamak, hareketsiz yaşam biçiminin aynı zamanda HDL’yi yani iyi huylu kolesterolün seviyesini de düşürebilir. Sağlıklı ve sorunsuz bir yaşam için üretilen kolesterolün hemen hemen tamamı vücut tarafından üretilir.
Bununla beraber dışarıdan alınan birçok yiyecekte kolesterol içermektedir. Ne kadar çok hayvansal besin ve kızartılmış besin tüketimi yapılırsa bir o kadar miktarda da kolesterol alımı yapılmış olur.Yüksek kolesterolün tek sorumlusu alınan besinler değildir. Hareketsiz yaşam, fazla kiloluk ve ailenin tıbbi geçmişi de kolesterolün yükselmesine sebebiyet gösterir.
Belirli bazı hastalık çeşitleri de kolesterolün yükselmesine neden olabilir. Bu hastalıklar tiroid bezinin yeterli miktarda çalışmaması, karaciğer hastalıkları, böbreğini mikrobik olmayan iltihabı hastalıkları, şeker hastalığı, obezite gibi aşırı kiloluluk ve bazı ilaçlardır. Teknoloji ve diğer etkenlerde üst düzey olan ülkelerde ölüm sebepleri arasında kalp ve damar hastalıkları ilk sırada yer almaktadır.
Yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve aşırı kiloluk gibi sorunların önüne geçilmesi ile bu ölümler önlenebilir ya da geciktirilebilir. Kanda kolesterol ve kötü huylu kolesterol LDL’nin yüksek seviyede olması hasta için risktir ve kolesterol seviyesinin yüksek olması kalp ve damar riski faktörüdür. Kolesterolü yüksek olup bu riske sahip olan kişilerde kalp krizi, felç ve damar tıkanıklığı gibi hastalıkların ortaya çıkma olasılığı daha fazladır.
Kolesterol Değerinin Belirtileri Nelerdir?
Kolesterol Değerinin Belirtileri Nelerdir Kötü huylu kolesterol LDL genellikle sessiz bir şekilde seyreden bir durumdur. Neredeyse hiç bir hastada kolesterolün yüksek olduğu normal bir muayene sonucuyla anlaşılmamaktadır. Birçok tedavi edilen hastanın kolesterolü yüksek olabilir fakat her dışarıdan muayene edilen bir hastanın kolesterolü hakkında fikir edinilememektedir. Halk dilinde yüksek tansiyona nasıl ‘Sessiz Katil’ deniliyorsa yüksek seviyede kötü kolesterole de yine aynı şekilde ‘Sessiz Katil’ denmektedir.
Kolesterol Seviyesi Ne Kadar Olmalı?
Kolesterol Seviyesi Ne Kadar Olmalı Kanda bulunan kolesterolün ve kötü huylu LDL kolesterolünün yüksek seviyede bulunması hasta için risk taşır. İyi huylu HDL kolesterolünün düşük seviyede bulunması risk iken, yüksek seviyede olması pozitif bir durumdur.
20 yaş ve üzerindeki yetişkin insanların kolesterol seviyesi 200mg/dl’nin altında ise olması gereken, 200-239mg/dl arasındaysa sınırda olan ve 240mg/dl ve üzerinde olan değerler ise yüksek kolesterol olarak bilinir. LDL kolesterol seviyesi 130dg/ml’nin altında ise normal, 130-159mg/dl arasında ise yüksek kolesterol olarak nitelendirilir.
HDL kolesterol seviyesi ise 135mg/dl’nin altında ise düşük seviye olarak nitelendirilir. erol LDL seviyesinin her 10mg/dl artması kalp krizi geçirme riskini de %20 oranında arttırmaktadır. İyi huylu kolesterol HDL seviyesinin her 1mg/dl artışı ise kalp ve damar hastalıkları riskini %2 oranında azaltmaktadır.
Uzman doktorlar 20 yaşına geldikten sonra her 5 yılda bir kolesterol testi yaptırmanızı şiddetle önerirler. Kalp ve damar hastalıklarına yakalanmada büyük risk taşıyan kişilere ise her yıl kolesterol testi yapılmasını önerirler. Bu kolesterol testine ‘Lipit Profili’ adı verilir. Bu test 9 ila 12 saat aç kaldıktan sonra yapılır. Test sonuçlarında ise toplam kolesterol seviyesi, LDL seviyesi, HDL seviyesi ve trigliseritlerin seviyesini görebilirsiniz.
Trigliserid Nedir ve Seviyesi Ne Kadar Olmalıdır?
Trigliserid Nedir ve Seviyesi Ne Kadar Olmalıdır Kolesterolle beraber kanda bakılan diğer yağ türü de trigliseridtir. Trigliseridte aynı kolesterol gibi kanda çözülebilen bir yağdır. Trigliseridi hem vücut kendisi üretir hem de dışarıdan besinler aracılığıyla alınabilir. Yapılan araştırmalar sonucu kanında trigliserid seviyesinin yüksek olduğu görülen kişilerde kalp ve damar hastalıklarının çok fazla görüldüğü ortaya çıkmıştır.
Çocukların Kolesterol Değeri Ne Kadar Olmalıdır?
Çocuklarda kolesterol seviyesi fazla önem göstermese de son birkaç yılda yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da pek sık görülen sağlık sorunudur. Yüksek kolesterol seviyesiyle oluşan olumsuzluklar uzun bir süreç içinde gerçekleştiği için yüksek kolesterol seviyesi çocuk yaşta göze çarpan bir etkiye sebep olmaz.
Anne ve babada yüksek kolesterol olduğu takdirde çocukta da yüksek kolesterol bulunma ihtimali oldukça yüksektir. Bu sebepten dolayı yüksek kolesterolde ailesel yatkınlıkta önemlidir. 2 ila 19 yaş arası çocuklarda belirli kolesterol seviyesi sınırı vardır. Çocuklarda 170mg/dl olması gereken değer olarak kabul edilirken 170 ila 199mg/dl arasında olan değerler sınır değerleri olarak kabul edilir.
200mg/dl ve üzerindeki değerler için ise yüksek kolesterol değeri denir. Yüksek kolesterol seviyesinin çocukluk döneminde kontrol altına alınması oldukça önemlidir. Zira yüksek kolesterol kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen durumlardan biridir. Bu sebepten dolayı çocuk yaşta kontrol altına alınan yüksek kolesterol seviyesi ileri yaşlarda kalp ve damar hastalıkları olma riskini bir hayli azaltır.
Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?
Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir Birçok kişide bariz bir şekilde yüksek kolesterol seviyesi olsa bile, net bir belirti görülemeyebilir. Bununla beraber özellikli olarak genç kişilerin kornealarının üzerinde ya da altında gri veya beyaz olarak bir yay şeklinde ortaya çıkan yağ birikintileri şiddetli ailesel hastalıkların belirtisi olabilir. Yüksek kolesterol seviyesinin belirtilerinden bir diğeri ise bacaklara kan gönderemeyen tıkalı arterlerin oluşturduğu şiddetli ağrılardır.
Kolesterol Zararları Nelerdir?
Kolesterol Zararları Nelerdir Kanda yüksek seviyede bulunan kolesterol yıllar geçtikçe damar duvarında birikir. Bu kolesterol birikimi sonucu damarda daralma ya da tıkanıklık görülür. Kolesterol hangi damarda birikim yapmışsa o damarla alakalı sorunlar ve hastalıklar ortaya çıkar.
Kolesterol artışındaki belirti ve bulguların geneli ani kolesterol artışına ilişkin değildir. Yıllar boyu süren kolesterol yüksekliğinin kalp damar yolunda kolesterol birikimi yapmasına sebep olur.Doğrudan kalbe giden damarlarda oluşan kolesterol birikimi, bu damarlarda oluşan daralma ve tıkanıklık sebebiyle şiddetli göğüs ağrısı, kalp krizi ve kalp yetmezliği gibi olumsuz sonuçlar meydana gelebilir.
Bu olası durumların meydana gelmesi durumunda hasta koroner by pass ameliyatı (tıbbi olarak damar darlığının ortadan kaldırılması) ya da anjiyoplasti ( balon yardımıyla daralmış damarın genişletilmesi) ameliyatına gerek duyulabilir. Beyinle irtibatlı olan boyun damarlarında olası bir kolesterol birikimi felçlere, konuşma bozukluklarına, denge kaybına ve bilinç kaybına sebep olabilir.
Böbrek damarlarında oluşan kolesterol birikimi yüksek tansiyon ya da böbrek yetmezliğine sebep olabilir. Temel atardamarda oluşan kolesterol birikimi de oldukça tehlikeli bir durumdur. Buradan kopup küçük küçük parçalara ayrılan kolesterol birikimleri daha küçük boyuttaki damarları tıkayarak veya daraltarak değişik sorunlara neden olabilir.
Bağırsak ile bağlantılı olan damarları tıkayarak veya daraltarak bağırsak ölümüne, göz damarlarını tıkayarak veya daraltarak körlüğe ve bacak damarlarını tıkayarak veya daraltarak kangren gibi sorunlara sebep olabilir. Bunlar gibi kolesterol yüksekliğine bağlı hastalıklar belirginleşmeye başladığı zaman hasta geç kalmış olabilir. Bu sebepten dolayı kolesterol seviyesini dengede tutmak eğer yükselmişse alçaltmak oldukça önemlidir.
Kolesterol Seviyesi Nasıl Düşürülür?
Kolesterol Seviyesi Nasıl Düşürülür Kolesterol miktarını dengede tutmak için tüketilen besinlere oldukça özen gösterilmelidir. İçinde doymuş yağ barındıran hayvansal gıdalar, kırmızı et, tereyağı ve şarküteri ürünleri tüketimi yapılırken çok dikkatli olunmalıdır.
Yağ kullanımında ise zeytinyağı, fındık yağı, ay çiçek ve soya yağının kullanılması tercih edilir. İçinde Omega 6 bulunan fındık, badem ve içeriğinde Omega 3 bulunan yağlı balıklar ile ceviz ve keten tohumu da içeriğinde faydalı yağlar barındıran yiyecek gruplarına girer. Kırmızı et yerine taze tavuk, hindi ya da taze balık kızartma yerine ızgara, haşlama ve buğulama yöntemiyle pişirme tercih edilir.
Tam yağlı süt tarafından hazırlanmış süt ve süt ürünleri yerine yarım yağlı ya da yağsız süt ve süt ürünleri tüketilmesi tercih edilir. Haftada 3 ya da 4’ten fazla yumurta tüketimi yapılmamalıdır. İçeriğinde kepek barındıran gıdalar diyetlerde çok tavsiye edilmektedir. Ancak içinde erimeyen posa bulunduğundan dolayı kolesterole etkisi fazla yoktur.
Günümüze göre geçmiş zamanlarda çok fazla tercih edilen antioksidan vitaminlerin bugün yapılan araştırmalara göre kalp hastalıklarını önleme de hiç bir etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca aşırı dozda kullanılan E vitamini ve beta karotenin de bazı olumsuz etkilerinden de söz edilmiştir.
Yorum Yok